De Jazz Bass is een van de moeders der basgitaren. Deze bas heeft wat beperkingen, maar daar is nu een oplossing voor. Werkt het?
De twee populairste basgitaren zijn natuurlijk de Fender Precision en Jazz Bass. Het merendeel van de muziek tot in de jaren tachtig is allemaal dié sound: P of J. Ik noem ze ook wel de moedergeluiden der basgitaren. De Precision met zijn ene (split-coil) element, de Jazz met zijn twee individueel in te stellen singlecoil- oftewel enkelspoelselementen.
Over dat laatste wil ik even verder, want die twee elementen zijn best wel interessant. Allereerst zijn het singlecoils – wat absoluut een onnavolgbare puntigheid geeft – die los van elkaar geweldig klinken en bovendien in elke gewenste combinatie met elkaar kunnen samenwerken. Elk met zijn eigen volumeknop – een van de sterke punten van de Jazz Bass. Om beide elementen individueel in te stellen, moeten deze parallel geschakeld worden. Ze staan als het ware naast elkaar en kunnen zo ieder hun eigen ding doen. Gecombineerd geeft dat echter een lichte dip in het midden. Die mid-dip kan voor wat gebrek aan definitie zorgen, waardoor het ‘door de mix prikken’ soms wat moeizaam gaat.
Het wordt heel anders wanneer je de twee elementen in serie zet. Dan komt er zelfs een lichte midboost. Je kunt nu echter alleen nog maar kiezen voor de een, beide of de ander. En dan moet er wel een driestandenschakelaar aan het circuit worden toegevoegd. De elementen staan als ze in serie geschakeld zijn als het ware áchter elkaar, in elkaars verlengde dus. Het signaal loopt van het ene element door de andere naar de uitgang. Als je er een zachter zou willen zetten, neemt die daarmee de ander net zo hard mee. Tegenover het voordeel van de midboost staat dus het nadeel dat je je favoriete mixje niet meer kunt maken.
Het Nederlandse BQ-music heeft daar een oplossing voor gevonden. Hoe bedenker Bas Becu het doet weet ik niet, maar het werkt. Het is zeer goed doordacht en blinkt uit in eenvoud en verzorgdheid. Gewoon passief en, zoals dat heet, retrofit. Komt compleet gemonteerd op een regelpaneel en past één op één in de bestaande potmeterruimte. Zelf nog wel even je elementen (laten) aansluiten en je hebt er via een push-pull onder de middelste potmeter naast de gewone parallel schakeling een nieuwe dimensie bij: de traploos regelbare serieschakeling.
Inherent aan het systeem is de wat andere wijze waarop de bediening werkt. Je mixt namelijk een van beide elementen bij de ander. Eén element is dus altijd ‘aan’ onder de mastervolume, de ander voeg je met de tweede potmeter bij tot 100%. Met een minischakelaar kun je kiezen of je het brug- of het halselement aan hebt staan (en daarmee de ander bijmengt). Verder is er natuurlijk de vertrouwde toonpotmeter. Het is echt wel even wennen aan de wat andere bediening, maar da’s logisch. Al gauw is het genieten van deze nieuwe, zeer bruikbare extra optie.
In serie vind ik de bas inderdaad net dat beetje meer duidelijkheid krijgen dat ik zo vaak bij een parallel geschakelde Jazz Bass mis. Hij krijgt nu een soort van lekkere bite terwijl het onmiskenbaar een Jazz Bass blijft. De grote winst nu is dat er geblend kan worden in deze BQ-serieschakeling. Bijvoorbeeld mijn favoriet: 100% brug met 75% hals. Of andersom. En allemaal net iets duidelijker als voorheen. Serie lijkt ook mooier te mixen. Maar misschien zit dat stukje van het verhaal tussen mijn oren. •
Oorspronkelijk gepubliceerd in: de Bassist.
https://www.debassist.nl/